مطالعة تطبیقی تابعیت اکتسابی: درس‌هایی برای قانون‌گذار ایرانی

اعطای تابعیت می‌تواند یکی از روش‌های جذب نیروی انسانی مستعد و شایسته برای به‌کارگیری در مسیر توسعة اقتصادی و اجتماعی باشد. اعطای تابعیت در کنار شرایط دیگر می‌تواند نقشی مهم در این فرایند ایفا کند. شرایط اعطای تابعیت بر اساس این مقررات باید طوری باشد که نتیجة آن جذب اشخاص توانمند، مفید و علاقه‌مند به کشوری باشد که متقاضی، تابعیت آن را درخواست می‌کند. به علاوه، دارندگان این تابعیت پس از تحصیل آن باید حقوق و مزایایی داشته باشند که نتیجة آن جذب هر چه بیشتر دارندة این عنوان در کشوری باشد که تابعیت آن را کسب کرده‌اند، به‌طوری که دارندة آن، احساس بیگانگی از آن جامعه نکرده و تفاوت زیادی میان خود و دارندگان تابعیت اصلی احساس نکند. کشورهایی که در این زمینه موفق بوده‌اند، از جمله ایالات متحدة آمریکا و کانادا، قوانینی وضع کرده‌اند که به هر دوی این شرایط توجه کرده است. مقررات قانون مدنی ایران در زمینة تحصیل تابعیت، از این حیث شرایط مطلوبی ندارد و نمی‌تواند در تحقق هدف یادشده، نقش‌آفرینی کند. لذا پیشنهاد می‌شود بازنگری شود.